İnönü Vakfı, Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği, Adalar Belediyesi ve ADD Adalar Temsilciği tarafından düzenlenen anma programında yaptığı konuşmada ÇYDD Genel Başkanı Prof.Dr Aysel Çelikel, Lozan Barış Antlaşması’nın ulusal onurumuz, yaşam güvencemiz anlamına geldiğini söyledi. Çelikel, Lozan’ın bağımsızlığımızın tescili anlamına geldiğini, Lozan’ı anlamak için Sevr’i hatırlamanın yeterli olduğunu, bu nedenle Lozan’ın mimarları Atatürk ve İnönü’yü saygıyla andığını belirtti.

Çelikel konuşmasında, yaşanan darbe girişimiyle ilgili görüşlerinden de söz etti. Siyasal iktidarın demokratik olmayan yönetim biçimine karşı demokrasi mücadelesi verilirken ortaya çıkan darbe girişiminin başarısızlığa uğramasının tüm toplumu sevindirdiğini söyledi. Çelikel, bir din adamı tarafından girişilen darbeye karşı tekbir sesleriyle ya da gazete ilanlarıyla demokrasiyi savunanların “sandık demokrasisi”ni savunduklarını, asıl savunulması gerekenin Anayasamızda yer alan insan haklarıyla bütünleşmiş aydınlık demokrasi olduğunu, darbelerden ancak gerçek demokrasiyle kurtulabileceğimizi, bunun için de OHAL’de insan haklarına uyulması gerektiğini ve bunu beklediğini anlattı.

İnönü Vakfı Başkanı Özden Toker,

Milletvekili ve İnönü Vakfı Başkan Yardımcısı Gülsün Bilgehan,

Adalar Belediye Başkanı Atilla Aytaç’ın da

birer konuşma yaptığı törende Tarihçi- Yazar Sinan Meydan, “Lozan Hakkındaki Yalanlar ve Gerçekler” konulu bir konuşma yaptı.

Sinan Meydan, “İsmet Paşa’nın Lozan’da gerekli mücadeleyi vermediğini söyleyenlerin çocuklarımızı tarihle aldatanlar olduğunu söyledi. Lozan’la ilgili kasıtlı yanlışları sırayla açıklayan Meydan, Lozan’da toprak kaybetmediğimizi; kaybedilen yerlerin Lozan’dan önce Birinci Dünya Savaşı’nda kaybedildiğini tarih, antlaşma adları ve maddelerini vererek açıkladı. Petrol ve maden çıkarma konusunun da Lozan Antlaşması’nın 143 maddesinin hiçbirinde yer almadığını söyleyen Sinan Meydan, tersine Cumhuriyet’in ilk yıllarında millileştirmeler yapıldığını, 1930’larda kurulan MTA, Etibank gibi kuruluşların petrol ve madenlerin çıkarımının sağlanmasıyla ilgili olduğunu anlattı. Maden ve petrol çıkarımıyla ilgili engellerin 1954’te Menderes hükümeti tarafından ABD ile imzalanan antlaşmayla geldiğini belirtti.

Sinan Meydan sözlerini Atatürk’ün “Yurtta barış, dünyada barış!” sözünün kuru bir slogan olmadığını, Atatürk’ün dediği gibi "Dünyada bir uyum ve işbirliği çağı” kurulacaksa o çağın mimarlarından birinin Atatürk, diğerinin de İnönü olduğunu söyleyerek tamamladı.

Lozan Barış Antlaşması’nın 93. yılını anma toplantısı; Ülker Tümer, Poyraz Baltacıgil, Ayça Özgür Sancakzade, Özge Metin, Başak Elkutlu ve Zeynep Ayşe Hatipoğlu adlı müzisyenlerin dinletisiyle son buldu.